بچینگ بتن

بچینگ بتن در واقع یک خط فرآوری بتن ثابت و متحرک است. این خط از قسمت های مختلفی همچون منبع ذخیره آب، منبع ذخیره مصالح، باسکول، نقاله، چرخ، باکت، سیلو، میکسر و … تشکیل می شود. بچ پلانت بخش اصلی خط فراوری بتن است.

بچینگ هم به مانند هر سیستم دیگری در صنعت ساختمانی از یک سری بخش مختلف ساخته شده است که همگی هماهنگ با یکدیگر کار می نمایند.

منابع ذخیره آب، مصالح و سیلو سیمان

مواد اولیه ساخت بتن شامل آب، مصالح و سیمان است که در محلی ذخیره می شوند. این منابع باید جایگاهی داشته باشند که در هنگام احتیاج برای استفاده در دسترس باشند. امروزه در بچینگ ها بیشتر از مخازن فلزی روباز با سطح شیب دار در پشت آن ها برای تخلیه بار کامیون ها استفاده می گردد تا کار سریع تر انجام گردد.

باسکول، نقاله و باکت

باسکول، نقاله و باکت از اجزای مهم بچینگ هستند که کار انتقال مواد اولیه را از محل ذخیره به محل اندازه گیری و مخلوط کردن را بر عهده دارند که این کار به وسیله چرخ ها و نیروی محرکه موتور ها انجام می گردد.

میکسر

میکسر هم همانطور که از نام آن پیداست محل میکس یا مخلوط شدن مواد اولیه و تهیه بتن است. میکسر ها انواع مختلفی دارند و توانایی فراوری انواع بتن در یک بچینگ به میکسر آن بستگی دارد.

نحوه عملکرد بچینگ

فرایند فرآوری سیمان و عملکرد دستگاه بچینگ به این گونه است که در دستگاه بچینگ، مواد اولیه به وسیله باکت و نقاله ها وزن می گردد و به میکسر منتقل می شوند. در آنجا با آب مخلوط می شوند و برای مدت معینی مواد با هم مخلوط می شوند تا بتن مورد نظر حاصل گردد. در مرحله بعد از فرآیند بچینگ، بتن آماده شده به کامیون های میکسر یا هر دستگاه انتقال دهنده دیگر منتقل می شوند و در مرحله آخر هم توسط آن ها به محل احداث سازه می رسد.

انواع بچینگ از نظر عملکرد

به طور کلی دو نوع بچینگ قابل حمل و ثابت وجود دارد. بچینگ قابل حمل همانطور که از نام آن پیداست قابلیت انتقال به مکان های مختلف را دارد. این نوع دستگاه بچینگ از نظر اندازه نسبت به انواع ثابت کوچک تر است و دارای چرخ هایی است که حمل و نقل آن را آسانتر می نماید.

سیستم بچینگ قابل حمل بتن را در حجم کم فرآوری می نماید و جای زیادی را اشغال نمی نماید و برای ساخت و ساز های درون شهری که جای استقرار وسایل ساخت و ساز کم است، مناسب است. علاوه بر این، بچینگ قابل حمل برای پروژه های عمرانی که برای مدت زمان کوتاهی بتن احتیاج دارند یا نمی خواهند هزینه اضافی برای راه اندازی بچینگ ثابت بپردازند، مورد استفاده قرار می گیرد.

بچینگ ثابت هم همانطور که از نام آن پیداست ثابت هستند. به این معنا که قابلیت جابجایی سریع ندارند و برای جابجا کردن آن ها باید دستگاه را در محل فعلی دمونتاژ (باز کردن قطعات) کرد و سپس به محل بعدی منتقل کرد سپس در آنجا دوباره مونتاژ (سرهم کردن) کرد. فرآیند جابجایی بچینگ ثابت پر هزینه و زمان بر است و احتیاج به فونداسیون دارد از این رو برای پروژه های عظیم که احتیاج به بتن با حجم زیاد و مدت زمان طولانی است، از بچینگ ثابت استفاده می گردد.

انواع بچینگ از نظر انواع میکسر

به طور کلی چهار نوع میکسر در بچینگ ها استفاده می گردد که به نوع بچینگ، ظرفیت فراوری بتن و به میزان احتیاج پروژه به بتن بستگی دارد. در ادامه به معرفی انواع میکسر ها می پردازیم.

میکسر ممتد (کانتینیوس)

این نوع میکسر همانطور به طور ممتد به فراوری بتن می پردازد. در این میکسر از یک طرف مواد اولیه بتن وارد می شوند و از طرف دیگر بتن فراوری شده خارج می گردد. در این میکسر یک شفت حلزونی افقی وجود دارد که باعث مخلوط شدن مواد با هم می گردد.

میکسر دوقلو

در این میکسر از دو شفت افقی استفاده می گردد. اگر میکسر کوچک باشد، موتور محرکه هر دو شفت یکی است ولی اگر اندازه میکسر عظیم باشد، هر شفت یک موتور محرکه جداگانه خواهد داشت. این نوع میکسر توانایی فراوری هر نوع بتنی را دارد. شایان ذکر است که بتن فراوری شده توسط این میکسر از همگنی بالایی برخوردار است.

میکسر افقی یا پن

در میکسر افقی برخلاف بقیه میکسر ها، شفت ها به صورت عمودی قرار گرفته اند. از این نوع میکسر ها معمولا برای فراوری بلوک های بتنی استفاده می گردد زیرا توانایی فراوری بتن برای پروژه های عظیم عمرانی مانند سد سازی را ندارند. علاوه بر این استهلاک این نوع از میکسر نسبت به دیگر انواع میکسر بالاتر است.

میکسر تک شفت

این میکسر همانطور که از نامش پیداست، یک شفت افقی دارد. شفت این نوع میکسر با شفت میکسر دوقلو تفاوت دارد، در این میکسر بازویی برای مخلوط کردن وجود ندارد و به جای آن یک ورق به صورت مارپیچ حلزونی به دور شفت پیچیده شده است و باعث مخلوط شدن مواد اولیه می گردد. فراوری بتن توسط این میکسر محدود است و همگنی بتن فراوری شده به میکسر دوقلو نمی رسد.

انواع بچینگ از نظر نوع بتن فرآوری شده

در این دسته بندی منظور از نوع بتن فراوری شده توسط دستگاه بچینگ، فراوری بتن به صورت خشک یا تر است. دستگاهی بچینگی که بتن را به صورت خشک تهیه می نماید را بچینگ خشک می گویند و بچینگی که بتن تر فراوری می نماید را بچینگ تر می گویند.

بچینگ خشک

در دستگاه بچینگ خشک، میکسر وجود ندارد و مواد مورد احتیاج برای فراوری بتن را به صورت خشک وارد کامیون میکسر می نمایند و سپس آب را اضافه می نمایند و بتن در کامیون میکسر فراوری می گردد. سیمان و بتن فراوری شده در این روش نسبت به روش تر از کیفیت خوبی برخوردار نیست و از طرفی هم همگنی خوبی هم ندارد.

بچینگ تر

در بچینگ تر از میکسر های مخصوصی بهره برده می گردد و مواد در دستگاه بچینگ با هم مخلوط می شوند و بتن فراوری می نمایند بنابراین کیفیت بتن فراوری شده بهتر است و از طرفی هم بتن همگنی خوبی دارد.